SUİZAN

Suizan etmekte ne kadar da korkusuz davranıyoruz değil mi? Ahirette yaptığımız her kötülüğün hesabını vereceğimizi bildiğimiz halde, suizan etmekte nasıl oluyor da bu kadar fütursuz olabiliyoruz?

Ben, insanda zannın şöyle geliştiğini düşünüyorum: Kişi gördüğünü, duyduğunu, kendi kalp, ruh ve karakter tezgâhından geçirip aklına gönderir, aklı kabul ederse buna inanır ve zannetmeye başlar. İnandığı şey kötü ise suizan, iyi ise hüsnüzan olur. Şu ayrıntıya da dikkat çekmek istiyorum ki kişi duyduğunu yada gördüğünü, kalp, ruh ve karakter kalitesine göre işler, yapılabilir olarak gördüğünü aklına gönderir. Yani kötü kalpli, kirli ruhlu, zayıf karakterli olan, suizan eder; iyi kalpli, temiz ruhlu, güçlü karakterli biri de hüsnüzan eder.

Suizannını kişi içinde bırakmaz, açığa vurursa; yani başka kişilerle paylaşırsa iftira günahına, en iyi ihtimalle gıybet günahına girmiş olur. Her iki ihtimalde de kul hakkına girmiş olur. Günahını ikiye katlamış olur.

Edebiyat hocamın yaklaşık olarak on yıl önce suizan ile ilgili anlattığı bir hikâyeyi içine kendi üslubumu ve fikriyatımı katarak anlatmak istiyorum. Şöyle ki:

Bahar aylarında, sıcak bir günde, hikmet ehli, hakperest bir Kadı ve yardımcısı Kâtibi ile geniş kırlar ve türlü türlü çiçeklerin bulunduğu bir yere, tefekkür ve tenezzüh için gitmişler. Çiçekler arasında gezip, Allah'ın yarattığı sanat eserlerine bakıp "ne güzel yaratılmışlar, sübhanallah, berekellah" diye diye gezerken yanlarından koyunlu kuzulu bir sürü geçmiş. Sürünün yaşlı çobanı da arkadan gelmiş. Çoban, kadıyı görünce tanımış, selamlaşmışlar ve sürü ve çoban bir tarafa; Kadı ve Kâtibi bir tarafa gitmişler.

Çoban, koyun ve kuzuları ile beraber ilerlerken bir an gözü uzakta duran iki kişiye ilişmiş. Biraz dikkat edince yerde bir kadın ve bir adamın olduğunu görmüş. Namüsait bir durum, deyip atlamış atına, koşmuş tek nefeste Kadıya. Mevzuyu açmış, anlatmış olanları heyecan, hayret ve korkuyla. Kadıyı da yanına alarak gitmişler o iki kişinin olduğu yere. Çobanın anlattığı iki kişi uzakta belirmeye başlayınca parmağını uzatıp işaret ederek eklemiş çoban "görüyorsunuz dimi kadı efendi rezilliği?!"

Kadı dur hele, iyice yaklaşıp bir anlayalım demiş ve yanlarına biraz daha yaklaşmışlar ki birde ne görsünler.

Yerde yatan bir kadın üstünde de bir adam.

Tam yanlarına gelince yerde yatanın yaşlı, bayılmış bir kadın olduğunu üzerin de duran adamında genç bir çocuk olduğunu fark etmişler ve kötü bir durum olmadığını anlamışlar.

Genç çocuk, Kadı, Kâtip ve Çobanı görünce "Sizi, bize Allah gönderdi, annem sıcaktan bayıldı, başına güneş geçmesin, gölge olsun diye duruyordum öylece, çaresizce; çok dua ettim biri gelsin diye, çok şükür sizler geldiniz." demiş ve yaşlı kadın böylece kurtulmuş.

Velhasılıkelam, "Bazen her şey göründüğü gibi değildir."                                                                                          

Rabbim bizleri suizan etmekten, suizan edilmekten ve suizan etmekten korkmayan insanlardan muhafaza etsin!

Selam ve dua ile..