Araştırmacı Yazarlar | Yazarlar

ORUCU  BOZUP KEFARETİ  VE  KAZAYI  GEREKTİREN DURUMLAR

                            Rahman ve Rahim olan Allah’ın adıyla
   1- Ramazanda  oruçlu   olduğu   halde   bilerek   bir  şey yemek  veya  içmek. Ebu Hureyre  (r.a) şöyle  rivayet etti: Bir adam  Rasulullah’a  geldi ve  dedi ki:
“Bilerek   Ramazanın bir gününde   yedim.”
Rasulullah   (s.a.s)  ona  şöyle  buyurdu:
“Bir köle azat et veya iki ay arka arkaya oruç tut veya  altmış fakir yedir.”        (Buhari,   Müslim)
   2 - Cinsi münasebette bulunmak hem kazayı hem de keffareti gerektirir. Yani hem günü kaza eder hem de ya bir köle azad eder ya altmış gün oruç tutar veya altmış  fakir yedirir.
Ebu  Hureyre  (r.a)   şöyle  rivayet  etti:
Bir  adam  Rasulullah’a  gelerek  şöyle  dedi:
-“EyAllah’ın  Rasulü!   Mahvoldum.”  Rasulullah:
-“Seni  mahveden  sebep  nedir?”  diye   sordu.   Adam:
-.”Ramazanda   (gündüz)   hanımımla   cima   yaptım”  dedi.   Rasulullah   (s.a.s):
-“Bir köle  azad  edebilir  misin?”  diye  sordu.   Adam:
-“Hayır”  dedi.   Rasulullah   (s.a.s):
“Aralıksız,   iki  ay oruç  tutabilir misin?”  diye  sordu.   Adam:
-“Hayır”  dedi. Rasulullah   (s.a.s):
-“Altmış   fakir  doyuracak   şeyi  bulabilir  misin?”   diye   sordu.   Adam:
“Hayır, bulamam” dedi. Sonra oturdu. Bu sırada Rasulullah (s.a.s)’e bir sepet kuru hurma getirildi. RasuluUah   (s.a.s)   getirilen  hurmayı   adama  vererek:
- “Git bunu sadaka ver” dedi. Bunun üzerine adam şöyle  dedi:
“Bizden daha fakir olanlara mı ya Rasulallah?” Vallahi şu iki siyah taşİık arasında bulunan insanlar içerisinde bizden daha muhtaç olan kimse yoktur.” Rasulullah (s.a.s) ön dişleri görününceye kadar güldü ve adama  dedi ki:
“Şunu   alıp  git,   çoluk  çocuğuna  yedir.”(Buhari,   Müslim)
   ORUCU   BOZAN VE  SADECE  KAZAYI  GEREKTİREN  SEBEPLER
   1 -  Cinsi   temastan,   öpmekten,   aşırı   bakmaktan,   düşünmekten,   cünüp  olmaktır. Ebu Hureyre (r.a)’den şöyle rivayet edilmiştir:  “Bir adam, Rasulullah (s.a.s)’e oruçlu bir kimsenin kadına temas edip edemeyeceği hakkında sormuş, Rasulullah (s.a.s) ‘de buna müsade buyurmuştu. Başka biri gelip sorunca buna izin vermedi. İlk olarak izin verilen şahsın yaşlı, izin verilmeyenin de delikanlı olduğu anlaşıldı.”(Ebu Davud, Beyhaki Sahih senedle rivayet ettiler.)
Açıklama: Yaşlıya izin verilmesinin sebebi nefsine hakim olabilmesidir. Ama genç olanın nefsine hakim olması   zordur.   Cünüp olma  ihtimali   fazladır.
   2 -   Makattan   ilaç   koymak,    buruna   ve   kulağa   ilaç damlatmak.
İbni  Abbas   (r.a)   çöyle  rivayet  etmiştir:  “Vücuda  girenden oruç   bozulur,   çıkandan  değil.” (Buhari  “Fethül  Kadir Şerhi”,   İbni  Ebu Şeybe, Beyhaki,   Taberani)’Mevkuf hadis.
‘Burada,vücuttan   çıkan   şeylerden   maksat;   kan  ve kusmaktır.
   3 -   Baştaki   veya   karındaki   bir yaraya  konulan  bir ilacın  karına   veya   beyine  gitmesi.
İbni  Abbas   (r.a)   şöyle   rivayet   etmiştir:  “Vücuda   girenden  oruç   bozulur,   çıkandan  değil.”(Buhari  “Fethül  Kadir Şerhi”)
   4 - İstiyerek kusmak.
Ebu Hureyre (r.a)’den Rasulullah (s.a.s) şöyle buyurdu:
“Oruçlu iken kusmak zorunda kalan kimseye o günün orucunu kaza etmek lazım değildir. Kendi isteğiyle kusarsa kaza  etsin.”
Başka    bir    rivayette:   “Kendini    kusmaya    zorlayankimse orucunu kaza .etsin.”
(Ebu Davud,   Tirmizi,   Nesei,   İbni  Mace,   Ahmed,  Hakim) Hakim ve  Zehebi bu hadis  için Sahih  dediler.
   5 - Gece zannederek fecir doğduğu halde sahur yemeği yemek veya akşam zannı ile güneş batmadığı halde iftar etmek. Esma binti Ebu Bekir (r.a)’dan şöyle rivayet edilmiştir: “Rasulullah (s.a.s) hayatta iken bulutlu bir günde güneş battı diye iftar etmiştim. Bir de ondan sonra güneş  görünüverdi.   Bunun üzerine Hişam’a:
“O günü kaza etmek lazım gelir mi?” diye sordular.  Hişam:
“O günü kaza  etmek  lazımdır”  dedi.”(Buhari,   Müslim)
   6- Demir, altın gibi yenilmeyen, içilmeyen şeyleri yutmak.
İbni Abbas   (r.a)   şöyle  rivayet  etmiştir:
“Vücuda   girenden  oruç  bozulur,   çıkandan  değil.”(Buhari  “Fethül Kadir Şerhi”)
   7- Mazmaza veya istinşak esnasında boğaza su kaçması.
Lakiyt  b.   Sabere   (r.a)   şöyle  rivayet  etmiştir:
“Dedim ki: Ya Rasulallah! Bana abdesti anlat.” Bunun üzerine  Rasulullah   (s.a.s)   şöyle  buyurdu:
      “Abdestini, vacip ve sünnetlerini yerine getirmek suretiyle, mükemmel yap. Parmaklarının aralarını güzelce karıştırarak temizle. Burnuna su vermek suretiyle, onu güzelce yıka, ağzını da yıka. Oruçlu isen durum başka. O zaman ağzına ve burnuna su vermekte aşırı gitmezsin.”          (Ebu  Davud,   Tirmizi,   Nesei)
   8- Başkasının zoruyla yemek yemek veya   cinsi   münasebette  bulunmak.
   9- Niyet  etmeden oruç  tutmak.
Rasulullah   (s.a.s)   şöyle  buyurdu:
“Ameller  niyete  göredir.”   (Buhari,   Müslim)
   10 - Bir kimse, küfre götüren amellerden herhangi birini işler, sonra aynı gün tövbe ederse, o günkü orucu kaza  etmesi  gerekir.Allah’u  Teala  şöyle  buyuruyor:
“Allah’a ortak koşarsan muhakkak amelin boşa  gider ve  mutlaka hüsrana uğrayanlardan olursun.”(Zümer:  65) Allah CC selamı bereketi Rahmeti üzerinize olsun.

                    METİN ALKAN

                  EĞİTİMCİ YAZAR