AMELLERİN GÜZELİ SALİH AMEL
Rahman ve Rahim olan Allah'ın adıyla
Salih Amel , İyi, güzel, faydalı, sevaba ve Allah'ın rızasına sebep olacak, haram sınırına girmeksizin kişinin iman, iyi bir niyet ve ihlâs ile yapmış olduğu davranışlar
"Amel", iş manasına gelir
"salih" ise, elverişli, yararlı, yarayışlı demektir
Dolayısıyla amel-i salih; kişiye ahiret saadetini sağlamaya, Allah'ın rızasını kazanmaya elverişli olan, Allah katında bir değer ifade eden davranışlardır
İmanı kuvvetlendiren, sağlamlaştıran, onu çepeçevre sararak koruyan salih amellerdir
Amel-i sâlih Kur'an-ı Kerîm'de doksan küsür yerde doğrudan doğruya veya dolayı olarak emredilmiştir
Sâlih amelden sözeden ayetler genellikle, önce imana değinerek başlarlar
Bunların hep "İman edip salih amel isleyenler

" şeklinde oldukları görülmektedir
Bu da iman ile amelin, bir bütünün ayrılmaz parçaları olduğunu ortaya koyar
iman olmadan güzel davranışların hiçbir önemi olmadığı gibi, salih amel olmadan da kuru bir imanın tadı yoktur
Bir müslümanın imanını salih amellerle bütünleştirmesi, dünya ve ahiret hayatına bağlı olarak bütün davranışlarını güzelleştirmesi gerekir
İslam'ın müminlerden istediği iman ve salih amel budur
Nitekim Cenâb-ı Allah Kur'an-ı Kerim'de kurtuluşa erebilecek kimseleri şöyle tanıtıyor: "Asr'a yemin olsun ki hiç şüphesiz insan hüsrandadır
Ancak iman edip salih amel işleyenler birbirlerine hakkı ve sabrı tavsiye edenler müstesna
" (el-Asr, 103/1-3)
"Muhakkak ki iman edip salih amel işleyenler, yaratıkların en hayırlısıdırlar
" (el-Beyyine, 98/7)
Bu ayetlerden anlaşıldığı gibi imanın yanında mutlaka salih amel gerekir
Bu da İslâm'ın bütün emir ve yasaklarının yeryüzünde uygulanması, insanların hayatına hakim kılınması için gereken amelî ve sözlü tebliğdir
Allah'ın emirlerini uygulayıp, bunları kendi nefislerinde yaşayarak toplumda yerleşmesi için çalışmak amel-i salihtir
En hayırlı yaratık olmanın şartı budur
Kur'an-ı Kerîm'de salih amel'den söz eden bütün ayetlerde hemen hemen önce imandan söz edilmektedir
"Kadın, erkek iman etmiş olarak kim salih amel islerse ona güzel bir hayat yaşatacağız
Ecirlerini yaptıklarından daha güzeli ile ödeyeceğiz
" (en-Nahl, 16/97)
"İşte o gün hükümranlık Allah'ındır, O
aralarında hükmeder
İnanıp salih amel isleyenler, en güzel Cennetlerdedir
" (el-Hacc, 22/56)
"İman edip salih amel işleyenlerin kötülüklerini örteriz
Onları yaptıklarından daha güzeli ile mükâfatlandırırız
" (el-Ankebût, 29/7)
"İman edip salih amel isleyenleri iyilerin arasına koyarız
" (el-Ankebût, 29/9)
Amel-i salih ister istemez ihlâsı çağrıştırır, işin salih olması ancak Allah rızasının mutlaka gözetilmesi ile gerçekleşir
Amel, Allah rızası için olacak ve insan bu amelinin karşılığını yalnız Allah'tan isteyip yalnız ondan bekleyecektir
İnsanların hoşnutluğunu ve beğenisini kazanmak için yapılan ameller asla amel-i salih değildir
Zira buradaki niyet bozukluğu insanı ihlâssızlığa ve riyaya götürür
Riya ile yapılan amellere ise Cenâb-ı Hak iltifat etmez ve karşılığını da vermez
Amel-i salih, Allah'ın rızası gözetilerek yapılmış bir amel olursa kişinin duasının kabul olunmasına sebep ve vesile olabilir
İnsan sıkıntı anlarında daha önceden yapmış olduğu salih bir amelden dolayı Allah'ın izniyle sıkıntıdan kurtulabilir
Bu hususta müttefekun aleyh olarak nakledilen hadis meşhurdur
Pek uzun olan bu hadiste kısaca şu olay anlatılır: "Üç kişi yağmurdan korunmak için bir mağaraya girerler ve mağaranın ağzına bir taş yuvarlanıp mağaranın kapısı kapanır
Duadan başka çareleri yoktur
Onlardan birisi anne-babasına hürmette en ufak bir kusurda bulunmadığını, diğeri çalıştırdığı işçinin hakkına son derece riayet ettiğini ve kendi uhdesinde kalmış olan işçinin hakkını yine onun namına çalıştırıp büyük bir meblağ olarak yıllar sonra ona verdiğini, öbürü ise her türlü imkân ve uygun bir ortam mevcut olduğu hâlde zina etmediğini, bütün bunları da sadece Allah rızası için yaptıklarını söyleyerek o sıkıntının giderilmesini dilerler
Sonunda Allah'ın izniyle tas yuvarlanır gider ve onlar da kurtulur" (Buhârî, Edeb, 5; Müslim, Zikir, 100)
Burada bizler için ibretler mevcuttur: Kişi sıkıntıya düşebilir
O anlarda Allah'a dua ederken zikretmesi gereken amel-i salihi bulunmalı, o güne kadar kişi, amel defterine bu türden ameller kaydettirmelidir
İhlâsla yapılan amel, inciye benzer
Ne kadar küçük olursa olsun o yine de çok kıymetlidir
Allah CC selamı bereketi Rahmeti üzerinize olsun.
METİN ALKAN
EĞİTİMCİ YAZAR