Hadislerin zahirlerindeki farklılık sebebi

Selamun Aleyküm ve Rahmetullahi ve Berekatuhu

  وَمَايَنطِقُعَنِالْهَوَى(٣)إِنْهُوَإِلَّاوَحْيٌ يُوحَى 

(O, nefis arzusu ile konuşmaz.Sözü, ancak vahyedilen şeyden ibarettir.)

Sevgili Kardeşlerim!Yazıma başlamadan önce hepimizin Ramazan-ı Şerif’ini tebrik ediyorum.Leyle-i Kadr’in 80 sene manevi bir ömür kazandırabileceğini unutmamalıyız.Hep birlikte ihya etmemiz ümidiyle.Genel görüş itibariyle 27. Ramazan gecesi kadir gecesi.Lakin buna bel bağlayıp diğer günleride gaflette geçirmemekte fayda var.Çünkü kadir gecesi esasta belli değildir.Belli olmamasındaki durum her geceyi kadir gecesiymiş gibi ihya etmemiz içindir.Bu açıdan ele alırsak,her gecemiz kadir gecesi gibi sevaplı olur.Ve kadir gecesi ne zaman olursa olsun kaçırmadan 80 sene ibadet etmiş gibi sevaba nail oluruz inşaAllah.

Bu ramazanda hadisleri okurken fark ettiğim bir husus için bu yazımı kaleme aldım.Fark ettiğim,hadislerin zahirlerindeki farklılıklardır.Peki bunun sebebi neydi?Neden Efendimiz(a.s.m) bazı sahabelere en hayırlı kişiyi başka,en hayırlı kişiyi başka şekilde tarif etmiş?Neden sahabeden sahabeye rivayet ettiği hadisler farklılık göstermiş?Bu soruların cevabını hep birlikte bulalım sevgili kardeşlerim.Hep beraber çalışalım,siz bir cevap bulursunuz ben bir cevap bulurum ve hakeza.Bu şekilde nefsimizi susturabiliriz hepbirlikte inşaAllah.

Bu kısma başlamadan önce İmam-ı Şafii(R.A.) Hazretlerinin sözünü buraya yazmak istiyorum.Bu meselede gerçektende sorulara cevap olacak bir husus.Şöyle ki:’Rasulullah(s.a.v.)’e bir meselenin hükmü sorulur o da soruya göre yani sorulan soru oranında cevap verir.Ondan haber veren ravi haberi uzun uzun ayrıntısı ile rivayet eder.Bir diğer ravi ise kısa ve özet olarak nakleder.Haberin manalarından bir kısmını verirken diğerini vermez.Bu hadisi kendisinden birisi duyduğu kadarı ile nakleder.Bir cevabın gerçek yüzünü o cevaba sebep olan olay açıklar.Ve ravi bu iki hükmü iki rivayet arasındaki muhalefete neden olan durumu beyan etmeden rivayet eder.Eğer o hükümlere sebep olan durumlar bilinse iki rivayet arasında bir çatışma olmadığı görülecektir.Çünkü her hüküm bir durum için rivayet edilmiştir.’

Allah senden gani gani razı olsun İmam-ı Şafii.Ne güzel söylemiş değil mi?Ben de burayı okuduktan sonra anladım ki hadis-i zahirlerdeki farklılıkların sebebini.Yani peygamberimiz duruma göre veyahut karşıdaki kişinin halet-i ruhiyesine göre Allah ona bildirmiş.O zamanlar sahabeler Allah’tan öğüt almak için elbette Efendimiz(a.s.m.)’ın yanına giderlerdi.Mesela peygamberimize çok kıskanç bir sahabe ondan öğüt istediğinde ona:’haset etme’ demiştir.Veyahut eşine kötü davranan bir sahabeyede:’sizin en hayırlınız eşlerine en iyi davrananınızdır.’demiştir.Bir başka hadisinde de:’Sizin en hayırlınız Kuran öğrenen ve öğreteninizdir.’demiştir.Bu hadisleri zahirlerinde farklılıklar vardır.İlk yazımda da belirttiğim gibi nazarımızı manaya yönelik çevirsek hem eşlerimize iyi davranırız hemde kuran öğrenir ve öğretiriz inşaAllah.Ve bu şekilde hadislere iman edişimizde kolaylaşır.’Ben eşime kötü davranmayan biriyim,o zaman bu hadis bana hitap etmiyor.’ demeyin.Zira itibar umumi lafızlaradır,hususi sebeplere değil.Yani hadisler umumla(herkesle) alakadardır.Hususi sebepler itibar konusu değildir.

Yazımın başında belirttiğim ayette peygamberimizin her söylediği vahiydir diyor.Aynen de öyle peygamberimizin ağzından vahiy hariç başka bir şey çıkmamıştır.O zaman söylediği sözlerin hepsi Allah’tandır.Yani hadislerde Allah’tandır.Ayettede Allah’ın belirttiği gibi o hevası ile KONUŞMAZZZ.Bazı medyatik hocalar bu ayete bel bağlayıp bütün hadisleri hatta(yüz bin defa haşa) bütün sünneti dahi inkar ediyorlar.Halbuki bu ayette Allah bizzat hadislere ve sünnete ne kadar itibar etmemiz gerektiğini söylüyor.

Sevgili Kardeşlerim!Yazımı burada noktalamak istiyorum.Allah hepimizi bu Ramazan hürmetine günahlarımızı affeder ve bizlerden razı olur inşaAllah.Ramazanda zaten kullar için çok bereketli bir nasiptir.O yüzden bu ramazanı iyi ihya edelim ve Allah’a çokça istiğfar edelim inşaAllah.Allah’a emanet olun sevgili kardeşlerim…

Eczacı Murat